„Krzywo weszło – zmień ustawienia” to ogólnopolska kampania społeczna adresowana do młodych ludzi w wieku 16-20 lat oraz ich rodziców, przygotowana przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii i Fundację Polska Sieć Polityki Narkotykowej. Kampania potrwa od listopada 2018 roku do grudnia 2019 roku.

Krzywo weszło – zmień ustawienia, czyli jak skutecznie przeciwdziałać narkomanii

Damian Sobczyk

Promocja zdrowych postaw życiowych

Celem kampanii jest promowanie zdrowych postaw życiowych oraz edukowanie na temat zagrożeń związanych z używaniem narkotyków i tzw. dopalaczy. Myśl strategiczna i przekaz kampanii brzmi: „Używanie substancji psychoaktywnych jest niebezpiecznym i ryzykownym zachowaniem”.

Hasło kampanii „zmień ustawienia” ma zaś zmotywować odbiorców do aktywnej postawy sprzeciwu wobec ich używania. − Mamy nadzieję, że dzięki kampanii „Krzywo weszło − zmień ustawienia” uda nam się dotrzeć do młodych osób z przekazem, że od ich wiedzy i decyzji zależy ich zdrowie oraz styl życia. Chcielibyśmy, by młodzi ludzie unikali sytuacji lub zdarzeń, w których obecne są narkotyki, a także, żeby w razie konieczności potrafili adekwatnie zareagować, chroniąc siebie i swoich znajomych przed możliwymi zagrożeniami. „Zmiana ustawień” oznacza: kieruj tak swoim postępowaniem, by cieszyć się życiem i młodością. Zmieniaj ustawienia na coraz lepsze − mówi Piotr Jabłoński, dyrektor Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii.

Odpowiedź na realny problem

Kampania stanowi odpowiedź na problem zażywania nielegalnych substancji psychoaktywnych przez młodych ludzi. Badanie „Młodzież 2016”, zrealizowane przez CBOS, pokazuje, że większość uczniów szkół ponadpodstawowych nie korzysta z substancji psychoaktywnych. W porównaniu z 2003 rokiem odsetek uczniów, którzy odpowiedzieli twierdząco na pytanie o używanie nielegalnych substancji, spadł z 24% do 17%1. Jak wskazuje najnowszy raport EMCDDA (Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii), w Polsce wśród osób w wieku 15-24 lata w ciągu ostatniego roku używanie konopi deklarowało 9,6% z nich2. Natomiast mniej niż 1% ankietowanych zadeklarował używanie innych narkotyków, takich jak kokaina, amfetamina, MDMA w ciągu ostatniego roku3. Niestety, dzisiejszy rynek narkotykowy to również nowe substancje psychoaktywne, czyli tzw. dopalacze. Jak wskazuje raport EMCDDA, wśród polskich nastolatków w wieku od 15 do 16 lat aż 10% choć raz próbowało tzw. dopalaczy4.

Nowoczesna forma komunikacji

Dzięki wykorzystaniu środków masowego przekazu, posługując się nowoczesnymi metodami komunikacji, kampania dotrze do ok. 2 mln Polaków. Jak wskazują badania CBOS z 2017 roku, wśród osób w wieku 16-24 lata, aż 100% korzysta z internetu5, a 88% jako telefonu komórkowego używa wyłącznie smartfona6. Są to najwyższe odsetki ze wszystkich badanych grup wiekowych. Z tego powodu głównym elementem kampanii jest prosta gra internetowa oraz baza wiedzy zawarta na stronie www.krzywoweszlo.pl. Koncepcję wizualną gry oraz strony internetowej przygotowała Fabryka Komunikacji Społecznej.

Nauka przez zabawę

Kampania posługuje się metodą „nauki przez zabawę”, zaś teksty do gry oraz strony internetowej kampanii były tworzone przez ekspertów zajmujących się problematyką przeciwdziałania narkomanii. Rozgrywka i podejmowane przez gracza wybory przy „zmianie ustawień” pokazują w przyjazny sposób „drogowskazy”, jakimi należy kierować się w życiu. Zadaniem gracza jest prawidłowe ułożenie postaci – doprowadzenie jej do pierwotnego, prawidłowego stanu. Poszczególne fragmenty postaci będą „wracały do normy” po prawidłowym wyborze ustawień według zagadnień z sześciu kategorii. Dzięki temu kampania pokazuje prawidłową normę postępowania i utrwala ją poprzez przekazanie wiedzy oraz motywuje gracza do prawidłowych zachowań i edukuje na temat zagrożeń związanych z używaniem narkotyków. − Poprzez atrakcyjną i bliską młodym osobom formę gry internetowej chcemy upowszechnić wiedzę zarówno na temat zagrożeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, alternatywnych sposobów zaspokajania potrzeb życiowych, jak również chcemy przygotować młode osoby do reagowania w sytuacji, kiedy ktoś w ich otoczeniu ma problem z narkotykami − mówi Agnieszka Sieniawska, przewodnicząca Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej.

Przypisy

1. ↑ Młodzież 2016, s. 218. Pozyskano z http://www.cinn.gov.pl/portal?id=15&res_id=1150305
2. ↑ European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2018). Poland Drug Report 2018. Pozyskano z http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/8903/poland-cdr-2018-with-numbers.pdf
3. ↑ Ibidem.
4. ↑ European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2016). ESPAD Report 2015 Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs. Pozyskano z http://www.espad.org/sites/espad.org/files/ESPAD_report_2015.pdf
5. ↑ Korzystanie zinternetu, CBOS s. 2. Pozyskano z https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_049_17.pdf
6. ↑ Korzystanie z telefonów komórkowych, CBOS, s. 6. Pozyskano z https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_099_17.pdf