Profilaktyka uzależnień od alkoholu i narkotyków. Wyniki kontroli NIK

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała wyniki kontroli dotyczącej realizacji profilaktyki uzależnień od alkoholu i narkotyków. Kontroli poddano 23 urzędy gmin i 8 innych podmiotów samorządowych w 6 województwach. Badaniami kwestionariuszowymi objęto 234 szkoły.

Dane są prezentowane na stronie www.nik.gov.pl, w dziale Aktualności, raport Profilaktyka uzależnień pod znakiem festynów i pogadanek.

Raport stwierdza, że od roku 2016 do 2018 nastąpił zauważalny w skali kraju wzrost liczby gmin realizujących rekomendowane programy profilaktyczne po wejściu w życie Narodowego Programu Zdrowia. Poniższy wykres – prezentujący ogólnopolskie dane zbierane przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – potwierdza tę tezę.

Jednak, jak stwierdza NIK na podstawie 25 skontrolowanych gmin, zamiast finansowania programów o sprawdzonej skuteczności, władze samorządowe finansują działania o niesprawdzonej skuteczności (wykres 2), które, jak podkreśla raport, bez nadzoru kompetentnych osób mogą wywierać szkodliwy wpływ, zwłaszcza na dzieci. Te inne działania to prelekcje, pogadanki, spotkania profilaktyczne, festyny i imprezy plenerowe, imprezy sportowe, konkursy, półkolonie, kolonie i obozy. W latach 2016–2018 działaniami o niepotwierdzonej skuteczności objęto w kontrolowanych gminach niemal dziesięciokrotnie większą liczbę osób niż programami rekomendowanymi.

Przeprowadzone w ramach kontroli kwestionariuszowe badania w 234 szkołach (165 podstawowych i 69 ponadpodstawowych), dla których skontrolowane gminy były organami prowadzącymi, wykazały niski odsetek uczniów objętych rekomendowanymi programami profilaktycznymi.

Kontrola ujawniła także, iż samorządy województw na realizację rekomendowanych programów wydatkowały niewielką część środków przeznaczonych na profilaktykę uzależnień.